Pobrudzone kolana vs. skrywane uczucia
Kiedy dziecko przewróci się na placu zabaw, od razu sprawdzamy czy nie ma zadrapań. Ale gdy złości się przy stole albo chowa w kącie z powodu jakiejś dziecięcej tragedii, często udajemy, że nic się nie stało. Dlaczego skaleczenia ciała traktujemy poważniej niż rany emocjonalne?
Tłumaczenie emocji jak pierwszych słów
Pamiętasz, jak uczyłeś dziecko mówić mama i tata? Zupełnie jak z emocjami – maluch najpierw czuje złość, ale nie wie jeszcze jak ją nazwać. Moja znajoma Ania opowiadała, jak jej 4-letni syn krzyczał Jesteś okropna!, gdy nie pozwoliła mu na kolejną bajkę. Dopiero po chwili wspólnie doszli do tego, że właściwie chodziło o rozczarowanie. To jak nauka nowego języka, tylko że uczymy się go razem.
Rodzinne burze emocjonalne
U nas w domu obowiązuje zasada: nie liczy się kto zaczął, ale jak kończymy. Gdy córka i syn kłócą się o zabawki, zamiast szukać winnego pytam: Co czujesz teraz? i Jak myślisz, co czuje twój brat?. Na początku patrzyli na mnie jak na kosmitę, ale teraz sami potrafią powiedzieć: Jestem wściekły, ale to minie. I wiecie co? Te kłótnie rzeczywiście trwają krócej.
Bagaż pokoleniowy
Mój tata nigdy nie płakał. Mama mówiła chłopaki nie ronią łez. Dopiero w terapii zrozumiałem, jak bardzo te przekonania utrudniały mi życie. Dlatego ze swoimi dziećmi stosujemy metodę emocjonalnego odpakowywania – każdego wieczoru mówimy, co nam leżało na sercu. Nawet jeśli to tylko złościłem się, bo przegrałem w grę.
Codzienne rytuały zamiast wielkich gestów
Nie potrzeba specjalnych technik żeby budować inteligencję emocjonalną. Wystarczy:
– Zamienić Jak było w szkole? na Co dziś cię rozbawiło/zdenerwowało?
– Gdy dziecko coś opowiada, odłożyć telefon i naprawdę słuchać
– Przyznawać się do własnych błędów (Przepraszam, że na ciebie nakrzyczałam)
Najlepsze, że te drobne zmiany działają jak kamień rzucony do wody – kręgi rozchodzą się coraz dalej. Moja 8-letnia córka ostatnio powiedziała do koleżanki: Widzę, że jesteś smutna, chcesz o tym porozmawiać?. Aż mi łza w oku się zakręciła.
Ulewa emocji
Co robić, gdy dziecko wpada w histerię? Psycholożka z przedszkola poradziła nam prosty trik: Jesteś teraz jak czajnik – aż parujesz z emocji. Musimy poczekać, aż ostygniesz. I wiecie co? To działa lepiej niż dziesiątki uspokój się. Dziecko czuje, że akceptujemy jego uczucia, nawet te trudne.
Dom jako laboratorium życia
Świat często każe nam chować słabości. Dlatego dom powinien być miejscem, gdzie można bezpiecznie ćwiczyć życie. Gdy mój mąż opowiada, jak stresuje się przed spotkaniami w pracy, dzieci widzą, że nawet dorośli nie radzą sobie ze wszystkim. I że to zupełnie normalne. Jak powiedziała moja córka: Tato, czasem też się boję, ale razem jest łatwiej.
Wychowanie emocjonalne to nie kolejny rodzicielski obowiązek, ale szansa na prawdziwą bliskość. Nie musisz być perfekcyjny – wystarczy, że spróbujesz. Może dziś wieczorem zamiast pytań o lekcje, zapytasz: Z czym dziś sobie poradziłeś, a co było trudne? I posłuchasz. Naprawdę posłuchasz. Reszta przyjdzie sama.
